Onze steunpilaren bij dit BIODIVERSITEITSPROJECT 

Onze aanpak

De biodiversiteit, zoals aanwezig in het Triamantpark, mocht wel wat meer aandacht krijgen. Zo meende de vereniging "Vrienden van het Triamantpark" opgericht in 2011 door Professor Soenen, ereburger van Sint-Truiden, ex-directeur van PC Fruit en eerste bewoner van Triamant. Met hun biodiversiteitsproject, opgedragen aan hun medestichter, zetten de leden, onder wie Jos De Koninck en Edmond Van Eeckhout, zich verder in om het beheer van bomen en planten, natuurbehoud en biotoop van het park te verbeteren en bepaalde erfstukken in hun oorspronkelijke staat te herstellen.

Hun recentste actie is het aanplanten van maar liefst 35 hoogstamfruitbomen langs het publiekelijk toegankelijke wandelpad dat het park omringt. Dank zij de zorgzame lange termijnvisie van de Provincie Limburg wordt dit nu mogelijk gemaakt. Oude soorten waaronder de Légipont en de Comtesse de Paris,  de mispel en de Belle de Louvain met de Mirabelle de Nancy als pruimensoort, afgewisseld met klinkende namen in de appelwereld als Schone van Boskoop en de Keuleman. Ook walnoten en de tamme kastanje vonden hun weg naar onze boomgaard. Reeds in 2017 probeerden we al enkele soorten uit, maar de gedragen emmers water volstonden niet om tijdens een zeer droge en warme lente de mooie bloesems te doen ontspringen. Daarom werd de huidige keuze van het plantgoed slechts na een grondige studie van de ondergrond waarin de bomen moeten gedijen door Bos+ en de Nationale Boomgaardenstichting bepaald. Zo werd ook verleden jaar een gazondolk in de grond gestopt voorzien van meerdere sensoren die via internet de noodzakelijke gegevens automatisch doorzonden naar het studieproject "Curieuze Neuzen in de tuin" van de Universiteit van Antwerpen en de krant "De Standaard". Hieronder vind u een volledige beschrijving. Uit het onderzoek bleek dat de bodem waar de inplanting van de bomen werd voorzien uit 70% leem, 10% klei en 10% zand bestaat. De vochtigheidsgraad wordt voortdurend gemeten. Deze informatie was van grote invloed bij de keuze van de te planten bomen.

Het tijdstip van de inplanting lag al een hele tijd vast. Zo waren de werken voorzien in februari en indien nodig zou de beplanting in oktober en november worden afgerond. Door enkele nieuwe ontwikkelingen werd de agenda wat aangepast waardoor de aanplanting startte op 1 maart. De bomen kregen, afhankelijk van de beschikbare soorten plantgoed en met de deskundige hulp van de NBS , hun plaatsje in het park. Zo kunnen de jonge boompjes in ideale omstandigheden wortelen. Uiteraard kon er een beroep worden gedaan op enkele fidele vrijwilligers. Ook Bos+ voorzag ons van inzicht en doeltreffendheid. Om het hele gebeuren op een vrolijke wijze af te sluiten is de opening van de wandelweg voorzien op 6 april. 

Ook de aanleg van een houtkant bestaande uit verschillende inheemse struiken maakt deel uit van de gehele aanpak. Die zijn waardevol bij het aantrekken van insecten en vogels. Gevleugelde dieren die zijn waargenomen in de buurt zoals de roodstaart, de roodborsttapuit, de steenuil of de geelgors gedijen wel bij deze mooie voornemens. Diertjes zoals hoornaars, wespen en vlinders voeden zich met rottend fruit. Voor sommige bijensoorten die enkel in de lente vliegen is de bloesem van appel, peer of kers een waardevolle aanvulling op het menu. Zij kunnen ook nestelen in de houtkanten. Omdat de biodiversiteit in het landbouwlandschap van Haspengouw, net als elders in Vlaanderen zo erg onder druk staat dat de ondersteuning van de uiteenlopende plantenrassen van groot belang is willen De Vrienden van het Triamantpark door hun project meewerken aan een oplossing. Zij kunnen daarbij rekenen op de steun van meerdere organisaties die begaan zijn met natuurbehoud. Naast Bos+ en de Nationale Boomgaardenstichting ondersteunen ook de Stad Sint-Truiden, PC Fruit, de Stichting Prof. Soenen, Regionaal Landschap Haspengouw, school "Het Vlindertje", De Steenuilenwerkgroep van Natuurpunt en Leefpunt Triamant. De begeleiding en de financiering van het hele project ligt in de handen van het Provinciaal Bestuur van Limburg.

De fruitbomen zullen, samen met de reeds bestaande beplanting, voor afkoeling zorgen op warme dagen midden een leefomgeving waar het aangenaam vertoeven is. Een thuis voor iedereen die graag in een groene omgeving vertoeft, met een directe invloed op de gezondheid. Waarschijnlijk worden in een later stadium ook prachtige bloemenperken aangelegd. De bewoners en wandelaars kunnen dan tussen de prachtige bloesems nostalgisch mijmeren over vervlogen tijden tussen de majestueuze hoogstammen in het mooie glooiende Haspengouwse landschap.

Bovendien mag de sociale en natuur-educatieve waarde van het opzet zeker niet worden onderschat. Het park is toegankelijk voor iedereen en door de scholen te betrekken in het opzet wordt borg gestaan voor de waardevolle overdracht van kennis naar de toekomstige generatie toe. Hiervoor danken ze 't Vlindertje "School in 't groen" voor hun gewaardeerde bijdrage.

Jos, Edmond en alle leden van de Vereniging van het Triamantpark willen ook hun dank betuigen aan de het lokale management van Triamant Haspengouw dat hen begeleidde in het finaliseren van het project. 

Iedereen die ook maar een beetje voeling heeft met de natuur kan niet anders dan de Vrienden van het Triamantpark succes toewensen bij hun huidige en toekomstige plannen.

© Lucien

Bijkomende informatie over de werking van de Vrienden van het Triamantpark vindt U op hun website www.triamantpark.be 

Souvenirs

Inplanting

De Vrienden van het Triamantpark plaatsen sensoren in het park.

01/03/2021

Enkele jaren geleden, na de opening van de woningen El Santa en Mirabelle, werden in Triamant bij de aanleg van de groenzone talrijke bomen aangeplant. Zoals je kan zien als je de grote wandeling maakt, zijn een groot deel van de aanplantingen verdroogd. Droogte blijkt de laatste jaren over heel de wereld problematisch toe te nemen als gevolg van de klimaatverandering, ook in Vlaanderen. Het blijkt dat sommige gebieden vochtiger blijven terwijl andere uitdrogen.

CurieuzeNeuzen in de tuin

Een studie over de verdeling van de bodemvochtigheid over heel Vlaanderen is van het grootste belang voor de toekomst. De privétuinen vormen nu ongeveer 8% van de totale groenoppervlakte en daar is praktisch niets over geweten. Op initiatief van de Universiteit van Antwerpen en de krant "De Standaard" werden vrijwilligers gezocht om in hun tuin een meter te plaatsen voor temperatuur en bodemvochtigheid. Dit project loopt onder de naam "CurieuzeNeuzen in de tuin". Ongeveer 52 000 mensen hebben zich kandidaat gesteld maar men heeft er slechts 4400 nodig. Samen met 600 meetpunten in natuurgebied en op akkers, zijn dit 5000 meetpunten.

De werkgroep "De Vrienden van het Triamantpark" heeft een aanvraag ingediend om ook deel te nemen aan deze actie. De Vrienden werden uitgekozen en hebben het op zich genomen in ons park een sensor te plaatsen. Zo nemen zij ook deel aan deze studie en zo wordt Triamant Haspengouw één van de 5000 meetpunten. Zij worden dan ook dagelijks op de hoogte gehouden van de resultaten van de studie.

"De Vrienden van het Triamantpark" hebben 2 jaar geleden op het terrein van Triamant hoogstammen geplant van oude fruitsoorten die vroeger in de streek groeiden en nu bijna verdwenen zijn. Ze zouden nog graag verder gaan met dit plan om zo de armzalige toestand van de vergane aanplantingen te verhelpen. In dit kader zou de studie over de bodemvochtigheid hen zeker helpen.

Zij moeten een strenge planning aanhouden en de planning van de studie volgen. Daarom hebben ze op 1 april een "gazondolk", zo noemt men de sensor, in Triamant in de grond gestoken volgens de voorschriften van de studie. De gazondolk staat aan de zuidoostkant van Triamant tussen El Santa en Mirabelle. U kunt hem zien van op de weg als u de grote wandeling maakt, zowat op het hoogste punt van de wandelweg. De gazondolk moet daar blijven staan tot begin oktober. Vanaf 3 april werd de gazondolk automatisch aangesloten in het meetnet tot 2 oktober.

"De Vrienden van het Triamantpark" hebben ook een bodemstaal moeten nemen van de grond rondom de gazondolk. Dit is opgestuurd vóór 10 april om een analyse van de samenstelling en de structuur van de grond te maken. De aard van de bodem beïnvloedt natuurlijk het vochtgehalte.

Wat verwacht men van de metingen?

Nog nooit is een zó uitgebreide studie in Vlaanderen gebeurd. Men hoopt informatie in te winnen waarom bepaalde gronden vochtiger en warmer zijn dan andere. Men zal trachten daaruit af te leiden wat men kan doen om de invloed van de klimaatverandering op te vangen en extreme warmte en droogte te milderen. Ook voor de aanplanting in Triamant kan dit belangrijk zijn. Zo is er verschil in temperatuur in het gazon tussen de gebouwen en op de open vlakte. Hoe kan men dit meer in evenwicht brengen, door hogere grassoorten, aanplanting van bomen met dicht bladerdak... Uit de studie kan men ook het microklimaat van Triamant vergelijken met andere gelijkaardige plaatsen. U ziet "De Vrienden van het Triamantpark" hebben er moed op.

Hoe werkt de gazondolk

"De Vrienden van het Triamantpark" hebben in maart een pak aangekregen waarmee ze de gazondolk kunnen samen stellen. Deze dolk werd tot aan het Led-lampje in de grond geplaatst. De gazondolk bevat 4 sensoren : één vochtsensor op 14 cm onder de grond om de bodemvochtigheid te meten en drie temperatuursensoren, nr.1 op 12cm onder de grond, nr.2 op grondniveau en nr.3 op 10 cm boven de grond. De dolk staat via een IoT (internet) verbinding in contact met alle andere gazondolken in Vlaanderen, met een centrale gegevensbank en de nodige computers van het netwerk.

Om de 15 minuten wordt vocht en temperatuur gemeten en opgeslagen in de gazondolk, eenmaal dagelijks krijgt de dolk van de centrale commandopost een signaal om alle gegevens van die dag door te sturen naar de centrale databank. Vanaf dat ogenblik kunnen ook "De Vrienden van het Triamantpark" op hun computer aflezen wat op die dag het verloop was van vocht en warmte, gemeten door de gazondolk in Triamant. Verder kunnen ze gebruik maken van de talrijke informatie, berekeningen en voorstellingen binnen het project.

Dit systeem, waarbij alle meetpunten en computers met elkaar in contact staan en samenwerken, is het laatste nieuw wetenschappelijk netwerksysteem. Men verwacht dat er duidelijk waardevolle besluiten kunnen uit getrokken worden.

Dit biedt hen de mogelijkheid hun aanplantingen professioneel aan te pakken om zo hun kansen te vergroten op een goeie doorgroei van oudere soorten fruitbomen.

Nostalgie ten top voor de bewoners van Triamant.

André Vandenbranden

Oude fruitsoorten aanplanten

17/02/17

Oude fruitsoorten aangeplant in park Triamant Haspengouw

Op vrijdag 17 februari 2017 heeft de sociale werkplaats van de vzw Nationale Boomgaardenstichting (NBS), samen met verschillende vrijwilligers van de Vrienden van het Triamantpark, een aantal oude fruitsoorten aangeplant in het park van Triamant Haspengouw (Halingenstraat 76 in Velm bij Sint-Truiden).

Het gaat hierbij om een 10-tal bomen:

• Dubbel Flip en Legipont (peersoorten)
• Court Pendu, Keuleman, Sterappel en Reinette de France (appelsoorten)
• Kweepeer en Mispel
• Dubbele Altesse en Bleue de Belgique (pruimsoorten)

Paul Van Laer, algemeen coördinator van de buitenwerken bij de NBS: "We hebben ook afgesproken om de bewoners van Triamant Haspengouw regelmatig via activiteiten en/of informatiemomenten te onderhouden over deze oude fruitsoorten.

Zij zullen ongetwijfeld heel wat herinneringen oproepen bij hen."

Jos Deconinck en Edmond Van Eeckhout, bestuursleden van de Vrienden van het Triamantpark: "Met een aantal bewoners en samen met enkele vrijwilligers proberen wij de omgeving hier zo aangenaam mogelijk te maken voor de bewoners. Bovendien trachten wij de aantrekkelijkheid van het park te verhogen en het park zoveel mogelijk in te bedden in het dorp en de leefgemeenschap van Velm.

Het is een OPEN park, iedereen kan hier dus vrij komen wandelen. Dit gebeurt nu al, maar we wensen de mensen nog meer te laten genieten van dit groenpark."

Een eerder project van de Vrienden van het Triamantpark was de restauratie van het tuinprieeltje tot een kapel, opgedragen aan Onze Lieve Vrouw van Loreto (beschermster van het vliegwezen) in 2013.

In 2014 was er 'de redding' van de 100-jarige sequoia aan de beurt, een uniek exemplaar in onze regio.

Nu gaan de Vrienden voor het aanplanten van deze oude fruitsoorten.

"We zijn gedeputeerde van Natuur Ludwig Vandenhove dankbaar dat hij ons actief helpt", vertelt Edmond Van Eeckhout.

"Hij is het die ons in contact gebracht heeft met de vzw Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren (RLH), waarvan hij tevens voorzitter is, en met de vzw NBS.
RLH staat ons in de persoon van Tine Rijvers actief bij met het opknappen van de omgeving van het Triamantpark, zodat de openbare functie ervan kan worden opgewaardeerd."

Heidi Werckx, sitemanager van Triamant Haspengouw is enthousiast: "De aanplant van deze oude fruitsoorten betekent een meerwaarde voor het park. Bovendien zullen wij enkele keren per jaar een beroep doen op de NBS om met onze gasten te praten over de aangeplante en andere oude fruitsoorten."

Momenteel verblijven er 210 gasten in de Triamantbuurt. Weldra wordt een nieuwe uitbreiding met 60 flats en 5 gezinswoningen geopend, waardoor er in de toekomst een 300-tal mensen bij Triamant zullen kunnen verblijven. "Zij zullen allemaal kunnen genieten van een wandeling in ons prachtige park", zegt Heidi Werckx. "Ik wens de Vrienden van het Triamantpark en de talrijke vrijwilligers uitdrukkelijk te danken voor hun inspanningen om van dit park van het vroegere kasteel Peten opnieuw een pareltje te maken."